Emanuel Smołka także Smolka (ur. w 1820 r. w Cyprzanowie) - zm. 1854 r.) - polski działacz narodowościowy i społeczny na Górnym Śląsku. Po ukończeniu gimnazjum w Raciborzu skończył studia teologiczne, po których zajął się pracą pedagogiczną. Jeden z założycieli Klubu Narodowego (Polski Klub Narodowy) w Bytomiu w roku 1848 i jego wiceprezes w czasie Wiosny Ludów. Założyciel Towarzystwa Pracujących dla Oświaty Ludu Górnośląskiego (tzw. Czytelnia). Członek "Ligi Polskiej". Wykładowca na szkole w Tarnowskich Górach. W swoim mieszkaniu prowadził polską bibliotekę. W roku 1849 został współredaktorem "Dziennika Górnośląskiego" obok Józefa Lompy, Józefa Szafranka, Józefa Łepkowskiego, który wydawano u Teodora Haneczka w Piekarach Śląskich a potem w Bytomiu. Od roku 1851 współredaktor - "Poradnika dla Ludu Górnośląskiego". Zmarł w 1854 roku w wieku 34 lat. Emanuel Smołka jest patronem Zespołu Szkół Ekonomicznych w Raciborzu i Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu.