Byczyna


[Rozmiar: 6796 bajtów]

Byczyna (pierwsze wzmianki jako łac. Bicina, Bicinium, niem. Pitschen) - miasto w woj. opolskim, w powiecie kluczborskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Byczyna. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do starego woj. opolskiego.
Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 3708 mieszkańców. Miasto leży na północno-zachodnim krańcu Wyżyny Śląskiej, około 15 km na północ od Kluczborka. Lokalny ośrodek handlowo-usługowy. Drobny przemysł: materiałów budowlanych, drzewnego i odzieżowego. Miejsce dorocznych mistrzostw Polski oldboyów w piłce nożnej, plenerów malarskich i turniejów rycerskich.
Jednym z dominujących w okolicy pagórków jest położone na wschód od Byczyny tzw. Wzgórze Krzyżowe, nad którym od niepamiętnych czasów miały krzyżować się drogi handlowe. Legenda głosi, że w miejscu tym, z którego widok rozciąga się na wiele kilometrów, pewnego razu zatrzymali się wędrowcy, podróżujący wraz z dobytkiem. Tutaj czuli się bezpieczni, bowiem dzięki korzystnemu usytuowaniu wzgórza nie mogli być znienacka zaskoczeni przez wroga. Wówczas to byczek ze stada owych wędrowców, grzebiąc racicą w ziemi natrafił na naczynie wypełnione złotymi monetami. Wędrowcy, uznawszy to za dobry i szczęśliwy znak, postanowili się osiedlić w tej okolicy, a założoną osadę nazwać Byczyną. Inna legenda mówi, że w pobliżu Wzgórza Krzyżowego odbywały się wielkie targi mięsem wołowym, które wówczas nazywano bykowiną, i stąd pobliską osadę nazwano Byczyną. Możliwe, że nazwa miasta wywodzi się od staropolskiego wyrazu byczyna, oznaczającego miejsce hodowli i wypasu byków. W najstarszych dokumentach łacińskich i pieczęciach nazwa pisana była jako Bicina lub Bicinium.
an Długosz wymieniał Byczynę w swej kronice jako miasto. Dokument biskupa Jana z Pomezanii, z 1433 potwierdza jego lokalizację. Kronikarze potwierdzają wiadomość, że przed 1054 miasto było przejściowo siedzibą biskupa wrocławskiego, gdyż za czasów Mieszka I sufragania biskupia miała znajdować się w Smogorzowie, skąd przeniesiona została do Byczyny, zaś dopiero później do Wrocławia.
Mimo dość licznie zachowanych dokumentów zawierających wzmianki o mieście, data nadania praw miejskich nie jest znana. Według niepewnych danych miał je nadać Henryk I Brodaty w 1288, z tego też roku zachował się dokument sporządzony zapewne na polecenie księcia, zawierający taki oto zapis na temat Byczyny, świadczący, że mogła ona być już wtedy miastem: ... i abyśmy nie musieli ściągać ciężkiej grzywny z kramów i szynków w Byczynie, mianowany opat ustąpił nam część dochodów pochodzących z kościoła w Zarzysku koło Olesna. Przyjmuje się, że Byczyna została lokowana na prawie zachodnim przed 1268.
Pierwotnie miasto należało do Księstwa Wrocławskiego. W 1293 w okresie walk o sukcesję po Henryku IV Probusie, zostało odebrane Henrykowi V Brzuchatemu przez księcia Henryka III głogowskiego. W latach 1341-1348 było we władaniu króla Kazimierza Wielkiego, który w 1356 zamienił je wraz z Kluczborkiem zamienił je na Księstwo Płockie, oddając Byczynę królowi czeskiemu Karolowi IV. 24 stycznia 1588 wojska Jana Zamoyskiego zwyciężyły nad armią arcyksięcia austriackiego Maksymiliana, pretendenta do tronu polskiego w bitwie pod Byczyną. Byczyna od 1742 r. znalazła się w granicach Prus.
Miasto odgrywało również znaczącą rolę w handlu śląskim, bowiem do 1736 odbywały się tu trzy, a po tej dacie sześć jarmarków rocznie. W spisie z 1771 wymienia się w mieście 268 domów i 1191 mieszkańców. Rozwijało się też rzemiosło, zrzeszone było ono w siedmiu cechach: piekarskim, rzeźniczym, krawieckim, poszewniczym, szewskim, kuśnierskim i kowalsko-ślusarskim. Byczyna ulegała wielokrotnie pożarom, największe z nich odnotowano w latach: 1407, 1512, 1617, 1655, 1719, 1757. Klęski miastu niosły też zarazy i wojny. Dotkliwe straty zadali mu husyci w 1430, nie oszczędziła go także wojna trzydziestoletnia, ani II wojna światowa.
Okolice Byczyny, mimo długotrwałego braku łączności administracyjnej z państwem polskim, charakteryzowały się wysokim odsetkiem ludności polskojęzycznej. Jednak w plebiscycie górnośląskim 20 marca 1921 aż 97% głosujących w mieście opowiedziało się za pozostaniem w granicach Niemiec. Od 1945 r. miasto należy do Polski. Byczyna jest określana jako jedno z najstarszych miast Śląska.

[Rozmiar: 16696 bajtów]          [Rozmiar: 13613 bajtów]

Pieczęć miejska z XV - XVI wieku.