pieczecie

Zielona Góra (niem. Grünberg, Grünberg in Schlesien) – miasto i gmina w zachodniej części Śląska i Polski, siedziba sejmiku i marszałka województwa lubuskiego, starosty powiatu zielonogórskiego oraz władz gminy wiejskiej Zielona Góra. W latach 1950-1998 miasto było stolicą województwa zielonogórskiego. Razem z Sulechowem i Nową Solą tworzą 200-tysięczną aglomerację tzw. Trójmiasta Lubuskiego. Łącznie obszar zurbanizowany liczy 294 tys. mieszkańców.
Do lat 90. XX wieku odbywały się tu: międzynarodowy festiwal muzyczny (Festiwal Piosenki Radzieckiej) oraz Biennale Sztuki Nowej. W pobliżu miasta znajduje się port rzeczny oraz lotniczy.
Zielona Góra jest położona w środkowo-zachodniej Polsce, na zboczu doliny rzeki Odry w miejscu gdzie przecina ona pasmo wzgórz znane jako Wał Zielonogórski. Teren ten znany jest jako Lubuski Przełom Odry. Od północnego zachodu miasto graniczy z Niecką Płotowską, a od północnego wschodu z Niecką Chynowską.
Założona jako miasto przez przybyszów z zachodniej części Europy – głównie Flandrii i Niemiec, którzy jednak najprawdopodobniej nazwali miasto tak, jak nazywała się istniejąca już tu (obecna ulica Podgórna, u podnóża wzgórza Winnego/Ceglanego/Zielonego) polska wioska: Zielona Góra. Osada ta leżała nad wartkim wówczas i wydajnym strumieniem Złota Łącza, który przez następne stulecia był źródłem wody i energii dla mieszkańców i funkcjonującego tu przemysłu. Zielona Góra prawa miejskie otrzymała w 1323 roku (aczkolwiek kroniki mówią jedynie, iż otrzymała prawa miejskie zaraz po Kożuchowie, leżącym w obecnym powiecie nowosolskim).
Miasto przez niemal całą swoją historię związane było z Dolnym Śląskiem. Przez długi czas w księstwie głogowskim, a następnie, po jego podziale, w żagańskim. Od XIII wieku powoli zaczyna się proces depolonizacji. Wraz z całym Dolnym Śląskiem przechodzi w ręce najpierw czeskie, a potem niemieckie. Co ważne: Zielona Góra nigdy nie wchodziła w skład historycznej krainy ziemi lubuskiej ze stolicą w obecnie niemieckim Lebus (Lubusz).
Gród posiadał fortyfikacje i zamek (najprawdopodobniej jednak drewniany, stąd nie pozostał po nim żaden ślad, wskazówką jest m.in. stara nazwa ulicy Zamkowej nieopodal centrum miasta) – przedstawiał on jednak nikłą wartość strategiczną i najprawdopodobniej z rozkazu wizytującego te ziemie Jana Luksemburczyka został zburzony.
Przed II wojną światową Zielona Góra liczyła ok. 28 tysięcy mieszkańców. Była dużym ośrodkiem przemysłowym oraz znacznym węzłem kolejowym.
Po wojnie przeszła pod administrację polską stając się początkowo częścią województwa poznańskiego – zasiedlana była jeszcze do końca lat 70. XX wieku głównie przez repatriantów ze wschodu oraz przybyszów z pobliskiej Wielkopolski. Zielona Góra wyszła praktycznie nie zniszczona w trakcie II wojny światowej (do nacierającej Armii Czerwonej wyszedł ówczesny proboszcz ks. Georg Gottwald i poinformował, że miasto nie zamierza się bronić). W 1950 roku władze zadecydowały o utworzeniu w Zielonej Górze stolicy nowego województwa.
Od tego momentu zaczyna się okres szybkiej kariery miasta, które wyrasta na ważny ośrodek kulturalny, turystyczny, uniwersytecki i przemysłowy. Liczba mieszkańców wzrosła 5-krotnie. Na początku lat 60. XX wieku założono Wyższą Szkołę Inżynierską, która następnie przemianowana została na Politechnikę Zielonogórską. Wkrótce na bazie Studium Nauczycielskiego powstaje Wyższa Szkoła Pedagogiczna. W 2001 roku politechnika i WSP połączyły się, tworząc Uniwersytet Zielonogórski. Od 1965 do 1989 w Zielonej Górze odbywał się Festiwal Piosenki Radzieckiej. W roku 1998 miasto stało się siedzibą władz samorządowych utworzonego wówczas woj. lubuskiego.